Cù Lao Chàm, nằm cách bờ biển Cửa Đại (Hội An, Quảng Nam) khoảng 15km, là một quần đảo gồm 8 hòn đảo lớn nhỏ với tổng diện tích khoảng 15km².
Hòn đảo này không chỉ nổi bật với giá trị sinh thái, môi trường biển được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới, mà còn là điểm đến hấp dẫn bởi vẻ đẹp hoang sơ, hùng vĩ, cùng sắc màu văn hóa truyền thống đặc trưng của người dân miền Trung.
Ngay từ khoảnh khắc đặt chân lên đảo, du khách sẽ bị choáng ngợp trước màu xanh biếc bạt ngàn của biển trời, rừng nguyên sinh phủ xanh các ngọn đồi, những bãi cát trắng mịn màng uốn lượn bên làn nước trong vắt. Cù Lao Chàm sở hữu nhiều bãi biển đẹp như Bãi Chồng, Bãi Xếp, Bãi Làng, Bãi Ông, mỗi nơi đều mang nét quyến rũ riêng. Đặc biệt, Bãi Ông là bãi biển chính, với dải cát rộng, nước trong xanh, sóng nhẹ nhàng rất thích hợp để tắm biển, vui chơi, cắm trại.
Dưới mặt nước, hệ sinh thái biển tại Cù Lao Chàm cực kỳ phong phú đa dạng với hàng trăm loài san hô, cá cảnh, nhiều loại động thực vật biển quý hiếm. Chính điều này biến nơi đây thành một trong những điểm lặn ngắm san hô đẹp nhất miền Trung. Những rạn san hô đủ màu sắc rực rỡ tạo nên một “khu vườn dưới nước” kỳ ảo, thu hút các loài sinh vật nhỏ bé cùng muôn loài hải sản đặc trưng.
Khác với sự ồn ào của thành phố, cuộc sống trên Cù Lao Chàm vô cùng thanh bình, chậm rãi. Sáng sớm, bạn sẽ thấy từng đoàn thuyền đánh cá dập dềnh về bến, trên bãi biển là những hàng dừa rì rào, những rặng phi lao cao vút như che chắn cho làng chài nhỏ. Người dân nơi đây thân thiện, thật thà, nếp sống bình dị, luôn mở lòng chào đón du khách, kể cho bạn nghe bao câu chuyện về biển cả.
Các làng chài ven biển như Bãi Làng, Bãi Hương vẫn bảo tồn được nhiều nét văn hóa truyền thống: lễ hội Cầu Ngư, lễ Rước Yến… tạo điểm nhấn độc đáo cho đời sống tinh thần của cư dân vùng biển. Đến đây, du khách còn được trải nghiệm nghề đan lưới, đánh bắt cá, tham gia chế biến và thưởng thức những món ăn đặc sản tươi ngon (mực nướng, bánh ít lá gai, ốc vú nàng, cua đá...).
Không chỉ nổi tiếng nhờ thiên nhiên, Cù Lao Chàm còn là vùng đất lưu giữ nhiều dấu ấn văn hóa-lịch sử đặc sắc. Tại đây, bạn có thể ghé thăm giếng cổ Chăm hơn 200 năm tuổi - minh chứng cho sự giao thoa văn hóa Chăm-Việt, chùa Hải Tạng cổ kính thanh tịnh được xây dựng từ năm 1753 với những đường nét kiến trúc đặc sắc, miếu thờ tổ nghề Yến…
Các di sản này không chỉ là nơi lưu giữ ký ức lịch sử cộng đồng ngư dân, mà còn là điểm dừng chân cho khách du lịch yêu thích khám phá, nghiên cứu về di tích cổ và đời sống tín ngưỡng của cư dân biển.
Đến Cù Lao Chàm, du khách có thể hòa mình vào hàng loạt hoạt động khám phá hấp dẫn như lặn ngắm san hô, chèo thuyền kayak, tham quan đảo bằng canô, trekking rừng nguyên sinh trên những con đường mòn len lỏi qua các sườn núi, hay đạp xe qua các làng biển để cảm nhận không khí trong lành tự nhiên.
Ngoài ra, việc tham gia các lễ hội dân gian, chương trình bảo tồn rùa biển, tìm hiểu quy trình thu hoạch và chế biến yến sào là những trải nghiệm đáng nhớ mà chỉ Cù Lao Chàm mới có thể mang lại.
Cù Lao Chàm nổi bật nhờ cách phát triển du lịch đề cao việc bảo vệ môi trường – không túi nilon, hạn chế rác thải nhựa, bảo tồn rạn san hô, động vật quý hiếm. Phong trào “nói không với túi nilon” và các hoạt động bảo vệ thiên nhiên tại đây trở thành hình mẫu trong du lịch sinh thái cộng đồng, phù hợp với xu hướng hiện đại của du lịch bền vững.
Khu dự trữ sinh quyển biển Cù Lao Chàm là kho tàng vô giá cho nghiên cứu sinh thái học, đồng thời là nơi giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho du khách trong và ngoài nước. Chính sự cộng hưởng giữa bảo tồn thiên nhiên và phát triển kinh tế địa phương biến nơi đây thành một điểm du lịch xanh, an lành và thân thiện.
Cù Lao Chàm – góc đảo nhỏ ngoài khơi Hội An – đã thực sự ghi dấu trong lòng du khách nhờ vẻ đẹp nguyên sơ độc nhất vô nhị, sự hài hòa giữa thiên nhiên và con người. Đó là nơi con người tìm thấy sự bình yên tuyệt đối, được đắm mình trong biển xanh rừng thẳm, gặp gỡ cộng đồng dân cư hiền hòa và khám phá những giá trị văn hóa, lịch sử giàu bản sắc.
Để đến được hòn đảo này, du khách có thể đặt vé xe limousine Huế Đà Nẵng hoặc xe limousine Hội An Huế và dừng tại bến tàu Cửa Đại. Từ bến tàu di chuyển ra đảo khoản 40 phút di chuyển trên biển.
Nếu đã từng ghé qua Cù Lao Chàm, hẳn bạn sẽ lưu giữ lại trong tim những khoảnh khắc bình yên, tươi đẹp và đầy năng lượng tích cực, sẵn sàng chia sẻ hành trình ấy với mọi người. Đó chính là lý do khiến hòn đảo nhỏ bé này ngày càng được yêu mến, gắn bó với trái tim biết bao du khách bốn phương.